فیزیوتراپی یکی از رشته های علوم پزشکی در بخش توانبخشی است که با هدف کمک به درمان و توانبخشی آسیب های اسکلتی ـ عضلانی و مشکلات جسمی ناشی از اختلالات نورولوژیک و سایر اختلالات ارائه می شود.
این حوزه از توانبخشی از طریق روشهای فیزیکی و تجهیزات مکانیکی، به پیشگیری از آسیب و افزایش سلامت و تناسب اندام کمک می کند. فیزیوتراپیست ها شما را درگیر بهبودی خود می کنند.
فیزیوتراپی به بازیابی تحرک و توانایی های جسمی پس از بیماری و آسیب دیدگی و یا جراحی کمک می کند و ریسک آسیب دیدگی مجدد را به حداقل می رساند.
روشهایی که متخصصان این رشته بکار می برند برای افراد در تمام سنین و با مشکلات مختلف اسکلتی ـ عضلانی موثر است و نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد دارد.
فیزیوتراپی درمانی برای بازیابی، حفظ و استفاده حداکثری از تحرک، عملکرد و رفاه افراد است.
فیزیوتراپی در چه مشکلاتی کاربرد دارد؟
- اختلالات اسکلتی – عضلانی (ارتوپدی) آرتروز مفاصل ، آسیبهای ورزشی ، درد های مفصلی و عضلانی مزمن همچون کمردرد ، گردن درد و زانودرد ، بیماری های مادرزادی کودکان همچون دیستروفی عضلانی و … ، ناهنجاری های مادرزادی همچون کلاب فوت و … ، پس از جراحی های ارتوپدی مانند جراحی تعویض مفصل زانو و لگن ، بیماری های مفصلی مانند شانه یخ زده ، سندرم تونل کارپال و …
- اختلالات مغز و اعضاب (نورولوژیک) مانند مشکلات حرکتی ناشی از سکته مغزی، ام اس (MS) یا بیماری پارکینسون
مشکلات تنفسی و توانبخشی ریوی - اختلالات کف لگن مانند بی اختیاری ادرار و مدفوع ، یبوست و … و مشکلات سلامت زنان
- توانبخشی سالمندان برای کمک به بهبود کیفیت زندگی آن ها
فیزیوتراپی می تواند تحرک را بهبود بخشیده و در عین حال به افراد در جلوگیری از آسیب های بیشتر کمک کند.
فیزیوتراپیست ها به جای تمرکز بر جنبه های فردی آسیب یا بیماری، بدن را به عنوان یک کل در نظر می گیرند.
فیزیوتراپیست ها هم بر پیشگیری و هم بر توانبخشی تمرکز می کنند، درمان می تواند برای مشکلات ناشی از آسیب، بیماری یا ناتوانی باشد.
بیشتر بخوانید : علائم اوتیسم در کودکان
متدهای درمانی فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یک حرفه مراقبت های بهداشتی است که از روش های فیزیکی مانند ورزش، درمان دستی و الکتروتراپی برای کمک به بازیابی، حفظ و بهبود عملکرد فیزیکی و تحرک بیمار استفاده می کند. در اینجا چند روش متداول درمان فیزیوتراپی آورده شده است:
ورزش درمانی
ورزش درمانی سنگ بنای فیزیوتراپی است و شامل استفاده از تمرینات خاص برای بهبود قدرت، انعطاف پذیری، دامنه حرکتی و عملکرد کلی بدن است. این دارو برای درمان طیف گسترده ای از بیماری ها، از آسیب های اسکلتی عضلانی گرفته تا درد مزمن و اختلالات عصبی استفاده می شود.
هدف ورزش درمانی کمک به بیماران برای بازیابی عملکرد و استقلال، کاهش درد و التهاب و بهبود کیفیت کلی زندگی است. می توان آن را برای برآوردن نیازهای خاص هر بیمار، با در نظر گرفتن سابقه پزشکی، وضعیت فعلی و اهداف فردی او تنظیم کرد.
ورزش درمانی می تواند شامل تکنیک های مختلفی مانند کشش، تمرین مقاومتی، تمرین تعادلی و ورزش قلبی عروقی باشد. می توان آن را در محیط های مختلفی از جمله جلسات درمانی در مطب، کلاس های گروهی و برنامه های ورزشی خانگی انجام داد.
ورزش درمانی علاوه بر فواید جسمی می تواند تاثیر مثبتی بر سلامت روان، کاهش استرس و اضطراب و بهبود خلق و خوی داشته باشد. اغلب همراه با سایر تکنیک های فیزیوتراپی، مانند درمان دستی و روش هایی مانند گرما و یخ درمانی، برای ارائه یک برنامه درمانی جامع و موثر استفاده می شود.
درمان دستی
درمان دستی یک رویکرد عملی برای فیزیوتراپی است که شامل استفاده از تکنیک‌های ماهر برای تشخیص و درمان آسیبهای بافت نرم و مفاصل است. اغلب برای کاهش درد، بهبود دامنه حرکتی و بازیابی عملکرد در بیماران مبتلا به شرایط اسکلتی عضلانی استفاده می شود.
تکنیک‌های درمان دستی می‌تواند شامل تحرک مفصل، تحرک بافت نرم، رهاسازی میوفاشیال و درمان نقطه ماشه‌ای و غیره باشد. این تکنیک ها شامل اعمال فشار، کشش، و دستکاری نواحی آسیب دیده برای کمک به کاهش تنش و بهبودی است.
درمان دستی اغلب همراه با سایر تکنیک های فیزیوتراپی، مانند ورزش درمانی و روش هایی مانند گرما و یخ درمانی، برای ارائه یک برنامه درمانی جامع و موثر استفاده می شود. معمولاً توسط یک فیزیوتراپیست مجاز انجام می شود که آموزش تخصصی در زمینه تکنیک های درمان دستی دیده است.
در حالی که درمان دستی می تواند در درمان طیف وسیعی از شرایط موثر باشد، برای همه مناسب نیست. بیماران با شرایط پزشکی خاص، مانند پوکی استخوان یا آرتریت روماتوئید، ممکن است کاندیدای خوبی برای درمان دستی نباشند. مهم است که با یک متخصص مراقبت های بهداشتی واجد شرایط مشورت کنید تا مشخص شود آیا درمان دستی برای نیازهای فردی شما مناسب است یا خیر.
بیشتر بخوانید : کاردرمانی
الکتروتراپی
این روش استفاده از تحریک الکتریکی برای کمک به کاهش درد، بهبود قدرت عضلانی و بهبودی است. نمونه هایی از الکتروتراپی شامل اولتراسوند، TENS (تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست) و تحریک الکتریکی ماهیچه است.
الکتروتراپی نوعی فیزیوتراپی است که شامل استفاده از انرژی الکتریکی برای بهبود و کاهش درد است. اغلب همراه با سایر تکنیک های فیزیوتراپی، مانند ورزش درمانی و درمان دستی، برای ارائه یک برنامه درمانی جامع و موثر استفاده می شود.
الکتروتراپی را می توان به روش های مختلفی از جمله از طریق الکترودهای قرار داده شده روی پوست، پدهای تحریک الکتریکی یا دستگاه های تخصصی انجام داد. برخی از انواع رایج الکتروتراپی مورد استفاده در فیزیوتراپی عبارتند از:
- تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS): این شامل استفاده از یک دستگاه کوچک با باتری است که تکانه های الکتریکی سطح پایین را به ناحیه آسیب دیده برای کاهش درد ارسال می کند.
- جریان تداخلی (IFC): این شامل استفاده از دو یا چند جریان الکتریکی است که برای کاهش درد و التهاب به ناحیه آسیب دیده اعمال می شود.
- اولتراسوند درمانی: این شامل استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا برای بهبود بهبود و کاهش درد در آسیب های بافت نرم است.
- تحریک الکتریکی عضلات (EMS): این شامل استفاده از تکانه های الکتریکی برای تحریک انقباضات عضلانی است که می تواند به بهبود قدرت و کاهش اسپاسم عضلانی کمک کند.
الکتروتراپی زمانی که توسط فیزیوتراپیست مجاز انجام شود، عموماً ایمن تلقی می شود. با این حال، ممکن است برای همه مناسب نباشد، و مهم است که با یک متخصص مراقبت های بهداشتی واجد شرایط مشورت کنید تا مشخص شود که آیا الکتروتراپی برای نیازهای فردی شما مناسب است یا خیر.
گرما و سرما درمانی
این روش شامل استفاده از بسته های سرد یا گرم برای کمک به کاهش درد، تورم و التهاب است. گرما درمانی می تواند به آرامش عضلات و بهبود گردش خون کمک کند، در حالی که سرما درمانی می تواند به کاهش تورم و درد بی حسی کمک کند.
گرما و سرما درمانی روشهای رایجی هستند که در فیزیوتراپی برای کمک به کاهش درد و التهاب، بهبود گردش خون و بهبودی استفاده می‌شوند. این روش ها را می توان به تنهایی یا در ترکیب با سایر تکنیک های فیزیوتراپی مانند ورزش درمانی و درمان دستی برای ارائه یک برنامه درمانی جامع و موثر مورد استفاده قرار داد.
سرما درمانی که به عنوان کرایوتراپی نیز شناخته می شود، شامل استفاده از یخ یا کیسه های سرد برای کاهش التهاب و تورم در آسیب های حاد مانند رگ به رگ شدن و کشیدگی است. سرما به انقباض عروق خونی و کاهش جریان خون در ناحیه آسیب دیده کمک می کند که می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. سرما درمانی معمولاً در 24 تا 48 ساعت اول پس از وقوع آسیب استفاده می شود.
گرما درمانی که به عنوان گرما درمانی نیز شناخته می شود، شامل استفاده از گرما برای بهبود گردش خون و بهبود آسیب های مزمن مانند کشیدگی عضلات و آرتریت است. گرما به گشاد شدن رگ های خونی و افزایش جریان خون در ناحیه آسیب دیده کمک می کند که می تواند به کاهش درد و بهبودی کمک کند. گرما درمانی معمولاً پس از گذراندن مرحله حاد اولیه آسیب استفاده می شود.
گرما و سرما درمانی هر دو را می توان به روش های مختلفی مانند بسته های گرم یا سرد، آب درمانی یا حمام موم پارافین اعمال کرد. هنگام استفاده از این روش‌ها برای اطمینان از استفاده ایمن و مؤثر از راهنمایی‌های یک فیزیوتراپیست دارای مجوز پیروی کنید.
آب درمانی در فیزیوتراپی
آب درمانی نوعی متد درمانی فیزیوتراپی است که شامل استفاده از آب برای بهبود بهبودی و بهبود عملکرد فیزیکی است. می توان از آن برای درمان طیف وسیعی از شرایط، از آسیب های اسکلتی عضلانی گرفته تا اختلالات عصبی استفاده کرد.
آب درمانی می تواند اشکال مختلفی داشته باشد، از جمله ورزش در آب، شنا، و گرداب درمانی. شناور بودن آب میزان فشار تحمل وزن را بر بدن کاهش می دهد و آن را به محیطی ایده آل برای بیماران مبتلا به درد مفاصل یا محدودیت حرکت تبدیل می کند. مقاومت آب همچنین فرم طبیعی تمرین مقاومتی را فراهم می کند و به بهبود قدرت و استقامت کمک می کند.
آب درمانی همچنین می تواند برای بهبود عملکرد قلب و عروق، کاهش درد و التهاب و ایجاد آرامش استفاده شود. اغلب همراه با سایر تکنیک های فیزیوتراپی، مانند ورزش درمانی و درمان دستی، برای ارائه یک برنامه درمانی جامع و موثر استفاده می شود.
زمانی که توسط فیزیوتراپیست مجاز انجام شود، آب درمانی به طور کلی ایمن در نظر گرفته می شود. با این حال، ممکن است برای همه مناسب نباشد، و مهم است که با یک متخصص مراقبت های بهداشتی واجد شرایط مشورت کنید تا مشخص شود آیا آب درمانی برای نیازهای فردی شما مناسب است یا خیر.
بیشتر بخوانید : گفتاردرمانی
مگنت تراپی
مگنت تراپی شکلی از طب جایگزین است که از میدان های مغناطیسی ساکن برای ترویج بهبودی استفاده می کند. در فیزیوتراپی، گاهی اوقات از آن به عنوان یک درمان مکمل برای مدیریت درد و بهبود آسیب های بافت نرم استفاده می شود.
تئوری پشت مگنت‌تراپی این است که میدان‌های مغناطیسی می‌توانند جریان خون را تحریک کنند، التهاب را کاهش دهند و باعث تولید اندورفین شوند که مسکن‌های طبیعی هستند. با این حال، شواهد علمی محدودی برای حمایت از اثربخشی مغناطیس درمانی وجود دارد و به طور گسترده ای به عنوان یک درمان اصلی در فیزیوتراپی پذیرفته نشده است.
توجه به این نکته مهم است که مگنت تراپی نباید به عنوان جایگزینی برای درمان های پزشکی معمولی استفاده شود و بیماران باید همیشه قبل از انجام هر روش درمانی جدید با یک متخصص مراقبت های بهداشتی واجد شرایط مشورت کنند.
تکارتراپی
درمان با تکار که به عنوان درمان انتقال انرژی خازنی و مقاومتی (CRET) نیز شناخته می شود، نوعی متد فیزیوتراپی است که از امواج الکترومغناطیسی با فرکانس بالا برای تحریک فرآیندهای درمانی طبیعی بدن استفاده می کند. با ایجاد میدان الکتریکی که به بافت‌های بدن نفوذ می‌کند، گرما ایجاد می‌کند و جریان خون را در ناحیه آسیب‌دیده افزایش می‌دهد.
در طول یک جلسه درمانی تکار ، یک درمانگر یک دستگاه دستی را روی پوست اعمال می کند که امواج الکترومغناطیسی را منتشر می کند که به بافت ها نفوذ می کند. بسته به نوع بافت تحت درمان، دستگاه را می توان در حالت خازنی یا مقاومتی تنظیم کرد.
حالت خازنی برای درمان بافت های سطحی مانند پوست استفاده می شود، در حالی که حالت مقاومتی برای بافت های عمیق تر مانند ماهیچه ها و مفاصل استفاده می شود. این درمان معمولاً برای درمان انواع بیماری‌های اسکلتی عضلانی مانند رگ به رگ شدن، کشیدگی و آرتریت استفاده می‌شود.
در حالی که برخی از مطالعات نشان داده اند که درمان با تکار ممکن است برای برخی شرایط خاص، مانند کاهش درد و التهاب، فوایدی داشته باشد، تحقیقات بیشتری برای درک کامل اثربخشی آن مورد نیاز است. مهم است که توجه داشته باشید که درمان با تکار نباید به عنوان جایگزینی برای درمان های پزشکی معمولی استفاده شود و هر کسی که آن را در نظر دارد باید ابتدا با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کند.
بیشتر بخوانید : روانشناسی
لیزر تراپی در فیزیوتراپی
لیزر درمانی نوعی فیزیوتراپی است که از نور متمرکز برای تحریک فرآیندهای درمانی طبیعی بدن استفاده می کند. با هدایت یک پرتو نور به ناحیه آسیب دیده عمل می کند که به بافت ها نفوذ می کند و سلول ها را برای تولید انرژی تحریک می کند. این انرژی می تواند به کاهش درد، التهاب و تورم کمک کند و باعث ترمیم بافت شود.
در طول یک جلسه لیزر درمانی، یک درمانگر یک دستگاه دستی را روی پوست اعمال می کند که یک پرتو لیزر سطح پایین ساطع می کند. بسته به نوع بافت تحت درمان، دستگاه را می توان بر روی طول موج ها و فرکانس های مختلف تنظیم کرد. این درمان معمولاً برای درمان انواع بیماری‌های اسکلتی عضلانی مانند رگ به رگ شدن، کشیدگی و آرتریت استفاده می‌شود.
لیزر درمانی یک درمان غیر تهاجمی و بدون درد است و به طور کلی زمانی که توسط یک متخصص آموزش دیده انجام شود ایمن تلقی می شود. در حالی که برخی از مطالعات نشان داده اند که لیزر درمانی ممکن است فوایدی برای شرایط خاص داشته باشد، تحقیقات بیشتری برای درک کامل اثربخشی آن مورد نیاز است. توجه به این نکته مهم است که لیزر درمانی نباید به عنوان جایگزینی برای درمان های معمول پزشکی استفاده شود و هرکسی که آن را در نظر دارد باید ابتدا با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کند.
آموزش و مشاوره
فیزیوتراپیست ها می توانند در مورد نحوه مدیریت شرایط، جلوگیری از آسیب بیشتر و بهبود سلامت و رفاه کلی به بیماران مشاوره ارائه دهند.
توجه به این نکته ضروری است که روش های درمان فیزیوتراپی بسته به شرایط بیمار و نیازهای فردی می تواند متفاوت باشد. فیزیوتراپیست معمولاً ارزیابی را برای تعیین بهترین دوره درمانی برای هر بیمار انجام می دهد.
