تهوع بارداری یکی از علائم شایعی است که بسیاری از خانم های باردار بخصوص در سه ماهه اول بارداری آن را تجربه می کنند.
تصور می شود که تهوع به دلیل افزایش سطح هورمون، استروژن و پروژسترون است که در اوایل حاملگی توسط تخمدان ها تولید می شود. به دلیل افزایش سطح این هورمون ها، سلول های ترشحی معده تولید شیره معده را افزایش می دهند و در عین حال روده ها توانایی تخلیه محتویات معده را کاهش می دهند. این می تواند باعث احساس تهوع و در برخی موارد استفراغ شود.
حالت تهوع در اوایل بارداری اگرچه ممکن است آزاردهنده باشد ممکن است نشانه خوبی باشد، چراکه مطالعات نشان داده است که مادرانی که تهوع را تجربه می کنند نسبت به مادرانی که این احساس را ندارند کمتر در معرض خطر سقط جنین قرار دارند و دلیلی که برای آن ذکر کرده اند این است که تهوع و استفراغ در اوایل بارداری ممکن است نشان دهنده افزایش هورمون های ضروری برای بارداری سالم باشد.
دلایل تهوع بارداری
تحقیقات نشان می دهد که تهوع و استفراغ در دوران بارداری ممکن است به دلیل اثرات هورمونی به نام گنادوتروپین جفتی انسانی (HCG) تولید شده توسط جفت باشد.
در خانم باردار مدت کوتاهی پس از چسبیدن تخمک بارور شده به دیواره رحم بدن شروع به تولید HCG می کنند. خانمهایی که تهوع شدیدی را تجربه می کنند سطح HCG بالاتری نسبت به سایر مادران باردار دارند.
استروژن، هورمون دیگری که در دوران بارداری افزایش می یابد، نیز با افزایش این احساس مرتبط است.
حالت تهوع و استفراغ ممکن است در هر زمانی از شبانه روز بر خانم حامله تأثیر بگذارد اگرچه معمولا در صبح ها و ابتدای روز شایع تر است.
تهوع در اغلب مادران بعد از سه ماهه اول کاهش پیدا کرده و معمولا در ماه ۴ تا ۵ حاملگی برطرف می شود اگرچه بسیاری از خانم ها تا ماه پایانی حالت تهوع را با شدت کمتر خواهند داشت.
به ندرت ممکن است تهوع آنقدر شدید است که به استفراغ بارداری تبدیل شود. این زمانی است که تهوع و استفراغ سبب از دست دادن جدی مایعات یا کاهش بیش از 5 درصد وزن بدن قبل از بارداری می شود. در این شرایط مراجعه اورژانسی به بیمارستان ضروری است.
روشهای درمان
هیچ درمان قطعی برای حالت تهوع در بارداری وجود ندارد اگرچه برخی داروهای بی خطر در کنار رژیم غذایی می توانند احساس تهوع و استفراغ را تا حدی کاهش دهند.
- استراحت کافی و جلوگیری از خستگی بیش از حد می تواند به کاهش احساس تهوع کمک کند.
- دوری از غذاها و بوهایی که سبب تشدید تهوع می شوند ، توصیه می شود.
- خوردن کمی نان خشک یا بیسکویت ساده ، کراکر و … می تواند به کاهش تهوع در ابتدای روز کمک کند.
- مصرف مایعات بخصوص آب می تواند به کاهش احساس تهوع کمک کند.
- وعده های غذایی با حجم کم و در دفعات بیشتر برای کاهش تهوع توصیه می شود.
- اگر حالت تهوع و استفراغ با راهکارهای خانگی کنترل نشود متخصص زنان مصرف داروهای بی خطر در دوران بارداری را برای کنترل تهوع پیشنهاد می دهد ، اگرچه برخی مادران به این داروها نیز جواب نمی دهند و همچنان دچار حالت تهوع می شوند.
کلمات مرتبط :
عوارض بارداری – علائم بارداری – بارداری هفته به هفته